Recenzja filmu

Fala (2008)

"Fala" opowiada historię rzeczywistego eksperymentu. Mimo że wnioski z niego dalekie są od oryginalności, film Dennisa Gansela brzmi jak groźne memento: historia lubi się powtarzać. Przypominania nigdy dosyć, zwłaszcza w tak atrakcyjnej formie. Inspiracją był prawdziwy eksperyment. Licealny nauczyciel Rainer Wenger (Jürgen Vogel) otrzymał zadanie przeprowadzenia lekcji o źródłach dyktatury. By uzmysłowić uczniom, czym naprawdę jest tyrania, postawił na praktykę. Wprowadził więc prawdziwie wojskowy dryl: uczniowie musieli nosić specjalne ubrania, sam został dyktatorem nowo powstałej wspólnoty (kasty?). Eksperyment szybko wymknął się spod kontroli. Jego efekty oglądamy właśnie w filmie. Zblazowani uczniowie, myślący tylko o zabawie, szybko łapią autorytarnego bakcyla. Czerpią satysfakcję z władzy, czują wyższość związaną z przynależnością do organizacji (tytułowej Fali). Spirala przemocy, agresji i chęci wzajemnego poniżenia coraz bardziej się nakręca, by w finale eksplodować. Gansel na szczęście nie udaje, że odkrywa Amerykę, nie próbuje przesadnie socjologizować; poprzestaje na oczywistych konstatacjach. Młodzi potrzebują czegoś, wokół czego mogliby się zorganizować. Współczesne zatomizowane społeczeństwo raczej tego nie ułatwia. W "Fali" oglądamy naszą szarą codzienność: nudę, brak zainteresowania ze strony rodziców i szkoły, ogólne zblazowanie, na które lekarstwem okazuje się eksperyment nauczyciela Rainera. Faszyzm staje się odskocznią organizującą frustrację i pozwalającą dać upust agresji. A gdy pojawia się Fala, nie można już jej zatrzymać. Gansel chce nas przestrzec, ale przede wszystkim pamięta, że kręci film w ramach konkretnego gatunku. "Fala" trzyma się jego reguł, dzięki czemu unika społeczno-psychologicznych klisz. Obraz utrzymany jest w transowym rytmie, idealnie korespondującym z narastającym i metodycznym szaleństwem bohaterów. Nie bez znaczenia jest fakt umieszczenia akcji w Niemczech, co dodaje filmowi siły przekonywania. Po obejrzeniu filmu niewątpliwie warto baczniej zwrócić uwagę, w co bawią się nasze dzieci.